THEATERTEKSTEN

Auteursbond-theaterteksten
is een project van de
Auteursbond, de
beroepsorganisatie
van (toneel)schrijvers en
vertalers in Nederland.

privacy verklaring

Het Boudoir - Sade
door Jules Noyons - 1783
PDF   AUTEUR
TEKSTEN VAN DEZE AUTEUR

Trefwoorden: Sade, klucht, verzen
Thema: overschrijding van grenzen
Genre: Klucht

Fragment:
Het boudoir, of: school voor achterdochtigen, of: de goedgelovige echtgenoot, of: de dwaze proef, of ook nog: de jaloezie bestraft.

Klucht in berijmde vrije verzen door de markies de Sade.

Monsieur Dolcour, een bankmagnaat van rijpere leeftijd,  vertrouwt zijn jonge vrouw niet. Zij ontvangt elke dag in haar boudoir haar neef, een beeldschone jongen, om zich met hem te wijden aan de filosofie. De man gaat te rade bij het dienstmeisje, die tevens vertrouwenspersoon van zijn vrouw is.  Zij regelt dat hij die avond ongezien getuige kan zijn van de zedenles. Wat gebeurt daar ’s avonds, in dat boudoir? En is het wel goed dat te willen weten? Ware het niet beter als Dolcour zijn ogen ervoor sloot? Welke rol speelt het dienstmeisje Lucile? Wie zal zich hier blameren? Hoe verdorven is ieder van deze kleine kring mensen nu precies? En wat gaat hun privéleven ons aan? Deze vragen worden tussen half een en half twee ’s middags volledig beantwoord. Misschien wel vollediger dan u had gewild.

De naam Markies de Sade zal weinigen onbekend zijn. De controversiële en gedurfde denker die een groot deel van zijn leven achter tralies doorbracht en zowel door het ancien régime als door de republiek werd verketterd, wiens werk tot in de jaren zestig verboden was, heeft op filosofen en kunstenaars na hem een ontzaglijke invloed gehad. Zijn werk is inmiddels gepubliceerd en vertaald, er zijn boekenkasten over volgeschreven en het is verfilmd, misschien het meest indringend door Pier Paolo Pasolini, die zijn meesterwerk Salo baseerde op de honderdtwintig dagen van Sodom.

Wat minder bekend is, is dat De Sade naast zijn pornografische romans ook tientallen toneelstukken schreef. Hij was een harstochtelijk toneelliefhebber en ensceneerde zelf in het krankzinnigeninstituut van Charenton, waar hij de laatste veertien jaar van zijn leven doorbracht, stukken van hemzelf en van anderen, met de krankzinnigen als acteurs. Hij smeekte diverse toneelgezelschappen, waaronder de Comédie Française,  zijn stukken op te voeren, kroop daarvoor door het stof, zag desnoods ook af van honoraria, maar had geen succes. Hoewel de stukken in het geheel geen expliciete sex en geweld bevatten, werden ze toch geoordeeld als “aardig geschreven, maar immoreel”.


 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
login