Trefwoorden: oorzaak-gevolg, hoorspel, humoristisch, maatschappelijk
Thema: Een stuk over de onoverzichtelijkheid van het effect dat je hebt op jezelf en op je omgeving.
Genre:
Drama/toneelspel, Verteltheater
© Veenfabriek
Beschrijving:
"Je hoeft je koers maar één graad te veranderen, om in een andere haven aan te komen."
Een paar vertellers brengen -met vallen en opstaan- een keten van gebeurtenissen ten gehore. Beginnend bij een mishandeling van een onschuldige grafdelver, via een verkeerd geïnterpreteerd politiek statement, langs een ogenschijnlijk willekeurige ontmoeting in een uitgestorven stad, en een zoekende massa in de nacht, naar de minister die de landsgrenzen gaat sluiten, eindigend op een begraafplaats waar de grafdelver met wie het allemaal begon, een ingrijpend besluit neemt.
Een vlinder van sneeuw is een zwart komische, muzikale puzzel over wat er eerst was, en daarna kwam, of wellicht toch al eerder kwam en daarna pas was. Of andersom. Zoiets. Een stuk over passief en actief handelen en de onoverzichtelijkheid van het effect op je eigen leven en dat van anderen.
Het stuk is ook erg geschikt om op te voeren/ op te nemen als hoorspel.
In 2019 won toneelschrijver Jannemieke Caspers het TheaterTekstTalent Stipendium voor haar plan Een vlinder van sneeuw. Ze kon met behulp van het stipendium de tekst schrijven en in november 2020 brengt de Veenfabriek het als live hoorspel in de theaters.
Het TheaterTekstTalent Stipendium voor theaterauteurs is een initiatief van Stichting de Versterking en het Prins Bernhard Cultuurfonds met als doel een kwaliteitsimpuls aan de hedendaagse Nederlandse theatersector te geven.
Met dank aan: Jannet van Lange & Joeri Vos.
Fragment:
DEEL 1 – DE MISHANDELING
Verteller(s)
Hoofdstuk 1.
De mishandeling van Harry.
Een plein in een buurt-winkelcentrum.
Verteller(s)
In een dorp, bij een stad, in een klein, klein land.
Beveiliger
(tegen Harry) Sorry, dit was echt niet de bedoeling.
Verteller(s)
Een paar grote iepen die - naar omstandigheden - aardig wat schaduw geven
op een plein vol kinderkopjes
Verteller(s)
Vol met kauwen (ka-ka-ka) die bij schemer vanuit die iepen als een wolk door de lucht vliegen. Heen, en terug.
Verteller(s)
daar twee bankjes
op het zuiden
Verteller(s)
met aangrenzend de buurtkroeg, de bakker, de slager,
Verteller(s)
de apotheek
Verteller(s)
de visboer, de supermarkt, de groenteboer,
Verteller(s)
de bonbonnerie,
Verteller(s)
de Handymann.
De handige man.
De-doe-het-zelf-zaak.
Verteller(s)
En een heel lelijk jaren '80 gemeentehuis
Verteller(s)
Paars
Met licht grijze bakstenen
Verteller(s)
Daarachter een minikerkje
Verteller(s)
Oud
Verteller(s)
Met een begraafplaats
Verteller(s)
Voorbij het spoor wat verloren voetbalvelden en een asielzoekerscentrum
(in het voormalige ROC gebouw)
Verteller(s)
Een onschuldige man – een grafdelver - die zoveel mogelijk onzichtbaar probeert te zijn, is onderweg naar de begraafplaats om een familiegraf te schudden.
Radio
16 graden, overwegend bewolkt, luchtvochtigheid 77 %, neerslagkans 10 %.
Harry
Ja. Het schudden van een graf betekent dat we een bestaand graf openen en de stoffelijke resten er uithalen, om ze vervolgens een niveau dieper te begraven. Dan een laagje aarde erover zodat het graf klaar is voor de tweede kist.
Voor als mensen graag samen liggen. Als dat je gegund is.
Dat je samen wil liggen.
Bij geliefden bijvoorbeeld. Of bij familie, zoals nu het geval is.
Moeder en kind.
Mocht je bij je moeder willen liggen.
Of je moeder bij jou.
Dan schudden we het graf.
Om de botten te laten zakken in feite.
Verteller(s)
We noemen hem Harry.
Harry
Ja.
Verteller(s)
Normaal praat Harry niet zoveel.
Harry
Nee.
Verteller(s)
En als hij praat, stottert hij.
Dat komt – zoals hem vroeger als kleine jongen verteld is;
Predikant
"Omdat de duivel op jouw tong zit, jongen. En zo lang hij daar zit, zal God jou en je vader nooit uitkiezen om naar het paradijs te gaan."
Vader van Harry
Vanaf nu zwijg jij, hoor je.
Euh! (in de zin van 'Nee')
Beter blijf jij zwijgen.
Beveiliger
(tegen Harry) Sorry man. Je bril... (is stuk) Echt sorry.
Verteller(s)
Harry volgt het pad dat het leven voor hem uitgestippeld heeft.
Of God.
Verteller(s)
Of wie dan ook.
Harry
Geen protest tegen dat wat op je weg komt, geen wil ergens of iets te geraken, low profile, dan vang je alleen de nodige klappen en niet meer.
Weerstand bieden geeft alleen maar botsingen.
Verteller(s)
Een gevalletje van aangeleerde hulpeloosheid.
Verteller(s)
Wat er gebeurde:
Beveiliger
't liep uit de hand.
Verteller(s)
Harry probeert – zoals altijd – zo min mogelijk op te vallen.
Harry
Let maar niet op mij. Ik ben er niet.
Verteller(s)
Maar hij is er wel, en hij wordt – toevallig? - opgemerkt door de Beveiliger.
Beveiliger
Precies.
Iemand die er is, maar probeert er niet te zijn, dat is verdacht.
Of op z’n minst afwijkend.
En daar heb ik een zintuig voor.
Iedereen die afwijkend is, is verdacht.
Ik bedoel daar verder niks mee, maar zo is het wel.
Afwijkend is verdacht.
Verteller(s)
Wat er gebeurde:
Harry
Het maakt niet uit.
Beveiliger
Er loopt een man, gebogen, handen diep weg gestopt, vluchtig weg.
Harry
Het was koud, mijn handen-
Beveiliger
Het was zonnig die dag.
Verteller(s)
En een winkelalarm gaat af.
Beveiliger
Ja!
Je maakte geen oogcontact.
Harry
Ik ben niet graag onderweg.
Beveiliger
Hij had iets zwaars in zijn zakken.
Verteller(s)
Wat er gebeurde:
Beveiliger
Ik besluit hem staande te houden.
Het zekere voor het onzekere te nemen.
't zat in de lucht...
De veiligheid is mijn verantwoordelijkheid.
En het kan uit het niks -
Zeker tegenwoordig.
Verteller(s)
Misschien was het overmoed. Hij was per slot van rekening recent Beveiliger van de maand geworden.
Leidinggevende
Gefeliciteerd van Stobberen. Hou dat vol, drie keer op een rij, en die bonus is voor jou!
Beveiliger
Koopt Betsy ineens elke dag een extra groot stuk vlees van de slager!
Verteller(s)
Elke dag doet onze Beveiliger zijn stinkende best om de maatschappij beter te maken.
's Nachts ligt hij er wakker van.
Verteller(s)
Toen hij deze ochtend vertrok, fluisterde zijn vrouw in zijn oor:
Betsy
"Pak ze, held van me. Pak ze!"
Verteller(s)
Die woorden kruipen die dag door zijn brein.
Beveiliger
Het zat in de lucht
Verteller(s)
Misschien had dat er iets mee te maken.
Verteller(s)
Misschien niet.
Misschien was het iets anders.
[...]